Hisseli Kurbandaki Tehlike!

Tüm ibadetler yalnız ama yalnız ALLAH (c.c) rızası için yapılır. Bir ibadetin Allah (c.c.) katında geçerli olması için olmazsa olmaz ilk şartı; niyetinin içine başka hiçbir menfaat karıştırmadan ibadetin sadece Allah’ın rızası için yapılmasıdır. Bu nedenle Peygamberimiz (sav) “Ameller niyetlere göre değişir, herkesin niyeti ne ise eline geçecek odur.” buyurmuştur. 

İBADETE BAŞKA BİR MENFAAT KARIŞTIRILMAZ!

İbadetlerde niyet o kadar önemlidir ki bir insanın ibadetteki niyeti %99 Allah rızası olsun ama işin içine %1 de dünyalık bir menfaat karıştırılsın, Hz. Allah bu ibadeti kabul etmez, aksine hesap günü bu ibadeti şirk (ortaklık) unsuru taşıdığı için kendisinin helakine dahi sebep olabilir. Günümüzde bu tür yanlışlara verilebilecek en güzel örneklerden biri ise “Cenaze Namazları” dır. “Cenaze Namazı” farz olan bir ibadettir. Peygamberimiz (sav)’in tabiri ile Müslüman’ın Müslüman kardeşi üzerindeki beş hakkından da biridir. Bu nedenle sırf Allah rızası için yapılması gerekir. Fakat Allah Rızası niyetinden uzak veya bu niyetle birlikte “gelmedi demesinler” “ayıp olur bir görünelim” niyeti ile gidilen cenazeler ibadette aranan halisane niyete aykırı eylemlerdir. Dolayısı ile de bu tür eylemler Allah’ın rızasına değil aksine gazabına bile neden olabilir.

BAZI İBADETLERİN İÇİNDE BAŞKA MENFAATLER DE VARDIR!

Fakat bununla birlikte bazı ibadetler vardır ki, kişi sırf Allah rızası niyeti ile o iş ve ibadeti yapmakla aynı zamanda kendiliğinden başka menfaatler de elde edebilir. Mesela namaz kılan bir insan aynı zamanda spor yapmış olur. Ama birisi “ben hem namaz kılayım, hem de spor yapmış olurum” diyemez! Yine birisi oruç tutmakla perhiz yapmış olur ve zayıflar. Ama o kişi “ben hem oruç tutayım, hem de perhiz yapar zayıflarım” diyemez! İbadet niyetine başka bir menfaat karıştıramaz!
Kurban bayramında kesilen ve nisaba malik Müslümanlara vacip olan kurban ibadeti de niyet olarak sadece ama sadece Allah rızası için yapılması gereken bir ibadettir. Bununla beraber Allah (c.c.)’ın lütfü keremi ile kesilen kurbanların etleri de kesenlere ve yiyenlere helal kılınmıştır. Yani kurbanın niyetine et menfaati karıştırılamaz ama Allah rızası için kesilen kurban ile kesenler et sahibi olur. Bu hassas çizgiyi birbirine karıştırmadan kurbanı alıp bu ibadeti en güzel şekilde ifa etmek Müslüman için çok önemlidir.

HİSSELİ KURBANA GİRENLER ARTIYOR AMA!

Ülkemizde her geçen gün münferit olarak kurban kesmek zorlaştığı için insanlar kesimhane, market, dernek ve vakıflarda kurban hissesine girerek kurban ibadetlerini ifa etmeye çalışmaktadır. Fakat üzücüdür ki birçok insan kimlerle hisseye girdiğini bilmemekte, hissedarlarını tanımamakta, araştırmamakta hatta birçoğu kurbanın kesilirken yanına dahi gitmeden evine kasa içinde gelen ete razı olmaktadır. Oysa bu şekilde girilen hisseler nedeniyle hissedarları ciddi bir tehlike beklemektedir!

BİR KURBANA ET NİYETİ İLE GİREN HİSSEDAR VARSA KURBAN GEÇERSİZ OLUR!

Eğer kurban hissedarlarından bir tanesinin dahi niyeti Allah rızası değil de “et” olursa yani kurbana et için girerse o kurbanın hepsi geçersiz olur. Bu nedenle hisseye giren insanların hissedarlarını bilmesi tanıması veya önceden bildik tanıdık insanlarla bir olup bir kurban hissedarlığı oluşturması gerekir. Çünkü bu tür ibadetlerde yarın “ben bilmiyordum” diye bir mazeret kişiyi kurtaramaz ve borcunu düşürmez! Özellikle zincir marketlerde, kesimhanelerde, vakıf ve derneklerde hisseye girerken bu detaya çok dikkat etmek ve bu konuda güvence almak gerekir. Aksi takdirde kurbanın geçersiz olma tehlikesi oluşur.

AYNI HİSSEYE BİRÇOK KİŞİ ORTAK OLAMAZ!

Kurban ibadetinde yapılan yanlışlardan biri de bir hisseye birkaç kişinin ortak olarak girmesidir. Birkaç kişinin parasını birleştirerek birinin tek hissedar olarak kurban kesmesine yardımcı olması veya biri adına kurban bağışında bulunması dinen çok güzel bir şey olmasına rağmen bu eylemden kurban sevabı değil sadaka sevabı alınır. Fakat birkaç kişinin birleşerek aynı hisseye eti için veya sevabı için ortak girmesi dinen geçerli değildir. O yüzden aynı kurban hissesine birkaç ortakla girmek isteyenler kurbana hissedar yapılmamalıdır. Özellikle maddi durumu yeterli olmadığı için kurban kesemediğine üzülen insanların duyguları bazı kişi veya kurumlar tarafından çıkarları uğruna bu şekilde aynı hisseye ortak edilerek istismar edilmektedir.  

ADAK, ŞÜKÜR, AKİKA VE NAFİLE KURBAN NİYETİ DE OLUR!

Kurban hissedarlarının hepsi kurban bayramında vacip olan kurban için hisseye girebileceği gibi, aynı kurbanda bir ya da birkaç hisseye adak, uhdiye, şükür veya akika kurbanı niyetiyle de girilebilir. Örneğin 7 hisseli bir kurbanda 7 hissedar da vacip olan kurban niyeti ile bulunabileceği gibi, mesela 5 hissedar vacip olan kurban niyeti ile 1 tanesi adak ve bir tanesi de akika niyeti ile de kurbana girerek 7’yi tamamlayabilir. Yeter ki içlerinde et için giren olmasın ve hepsi Allah rızasını gözetsin! Bununla birlikte bir kurbandaki bütün hissedarların vacip olan kurban niyeti ile bulunması müstehaptır ve daha faziletlidir.

Not: Yazımızda geçen kurbana ait hükümler Hanefi Mezhebi’ne ait hükümlerdir.
Bir Sonraki Yazımızda Görüşebilmek Ümidiyle…

Şehabeddin Mahir TUNA
İlahiyatçı Yazar
sehabeddinmahir@gmail.com